Robert Boom
Na het uitbreken van de coronapandemie heeft KH Engineering een groot aantal diensten verplaatst van kantoor naar online. Maar hoe pak je dat aan bij het uitvoeren van een HAZOP-veiligheidsstudie, samen met een team van je klant? Robert Boom vertelt er meer over.
Robert Boom werkt als Consultant HSSE bij KH Engineering. Hij legt uit: ‘De HAZOP is een methode voor veiligheidsstudies. We voeren die uit voor klanten in de verschillende bedrijfstakken waarin KH Engineering actief is, bijvoorbeeld de procesindustrie. Het is een erkende methode om per installatieonderdeel procesrisico’s te identificeren. Tijdens zo’n studie review je het productieproces en ontwerp van de installatie. Met een team van specialisten – van zowel de opdrachtgever als van KH Engineering – beoordelen we of er mogelijk iets fout kan gaan in dat proces. Zo identificeer je de veiligheidsrisico’s.
Specialismen aan tafel
Robert heeft de rol van voorzitter bij HAZOP-studies. ‘Daaraan voorafgaand inventariseer ik welke vakdisciplines en specialismen ik aan tafel vertegenwoordigd wil zien. Vaak gaat het om een stuk of vijf mensen, bijvoorbeeld medewerkers van process engineering, instrumentatie & process control, mechanical en HSSE, afhankelijk van het deel van de installatie dat je wilt gaan doorlichten. Zo’n HAZOP-studie kan in een dag geregeld zijn, maar voor complexere opdrachten loopt dat soms op tot een week of een maand, en in een enkel geval nog langer. Het varieert van kleine wijzigingen in een installatie die mogelijke veiligheidseffecten hebben tot het compleet doorlichten van de gehele fabriek. Het kan ook gaan om installaties die nog op de tekentafel liggen, of juist om een periodieke herhaling van de HAZOP van een al decennialang draaiende fabriek.’
Gepaste maatregelen
Aan het begin van de uitbraak van de coronapandemie besloot een aantal opdrachtgevers de veiligheidsstudies tijdelijk te staken. Robert: ‘Toen bleek dat de pandemie veel langer duurde dan van tevoren gedacht ging men het toch weer oppakken, maar dan met gepaste maatregelen. Wat die maatregelen zijn, hangt erg van de klant af. De één blijft zweren bij met elkaar – op 1,5 meter afstand – in een zaaltje zitten, en de ander vindt online vergaderen een prima idee.’
Even zoeken
Het merendeel van de HAZOP-studies voeren we online uit. ‘Inmiddels weet ik bijna niet meer beter’, zegt Robert. ‘Je zet een verbinding op en voor je het weet zit je met zes teamleden aan tafel, maar dan virtueel. Ik ben voorzichtig begonnen, met sessies van maximaal vier uur. Nu duren ze soms de gehele werkdag, uiteraard met pauzes.’ Vooral in de beginfase was het wel even wennen en zoeken naar de juiste werkwijze, vindt Robert. ‘Als voorzitter heb je het soms lastig, want je mist lichaamstaal. In een vergadering waarin je bij elkaar zit, kun je zien of iemand het niet helemaal volgt. Dan kun je diegene bijvoorbeeld even een vraag stellen. Ook kun je wat extra dynamiek inbrengen door op te staan en even op iemand af te lopen of naar het bord te gaan. In een Teams-vergadering moet je als voorzitter er harder aan trekken. Er komt niet snel een discussie op gang, dat is technisch lastig.’
Voordelen
Er zijn echter ook voordelen, vindt Robert. ‘Voor de voorzitter is het gemakkelijker om de aandacht op jezelf te houden, omdat mensen niet door elkaar gaan praten als je het woord hebt. Een online meeting is vaak efficiënter en meer gestructureerd en dat is heel fijn. Bovendien is het laagdrempeliger, omdat je vanuit huis kunt werken.’
Mix van fysiek en online
Robert is van mening dat je niet kunt zeggen dat online vergaderen beter of slechter werkt, ‘het werkt ánders’. Ik verwacht dat deze methode gangbaar blijft, ook post-corona. Het HAZOP-traject zal dan een mix worden van fysieke bijeenkomsten en online vergaderingen. Daarbij zal wellicht een rol gaan spelen hoe ingewikkeld de opdracht is en of je elkaar al kent. Nadat je de mensen hebt leren kennen zou bijvoorbeeld een vervolgafspraak best online kunnen. Ook moet je van tevoren weten wie er al ervaring heeft met een HAZOP en weet wat erbij komt kijken en wie er nog wat extra voorbereiding en instructie nodig heeft. Zeker als er teamleden grote afstanden moeten reizen, bijvoorbeeld in het geval van een buitenlandse toeleverancier van een machine, heeft een online studie grote voordelen.’
Snel de standaard geworden
Al met al vindt Robert dat het best snel normaal is geworden om de HAZOP-studie via Teams uit te voeren. ‘Natuurlijk was het even wennen, maar voorlopig moeten we wel. En ik merk al een heel verschil met een paar maanden geleden. De bezwaren van toen zijn grotendeels ingehaald door de realiteit van alledag: werken en dus ook overleggen op afstand is al snel de standaard geworden.’
Voor meer informatie over HAZOP-studies (online), neem contact op met robert.boom@khe.eu.