Om in 2050 klimaatneutraal te zijn, moet er in Nederland veel gebeuren. En alle mogelijkheden om onze energievoorziening te verduurzamen, moeten we aangrijpen. Eén van die manieren is WarmtelinQ. Met dit nieuwe, ondergrondse hoofdtransportsysteem zorgen WarmtelinQ en Eneco ervoor dat warmte, zoals restwarmte uit de Rotterdamse industrie, nuttig kan worden ingezet voor stadsverwarming in verschillende Zuid-Hollandse steden. KH Engineering verzorgt het ontwerp en de engineering van verschillende cruciale onderdelen van dit nieuwe warmtetransportnet.
De warmte die WarmtelinQ vervoert komt voorlopig van afvalenergiecentrale AVR, waarover je later in deze editie van KH Engine een artikel kunt lezen. ‘Momenteel houden zij veel restwarmte over’, vertelt Jaap Nagtegaal, Project Manager bij KH Engineering. ‘Op een gegeven moment heeft het ministerie van Economische Zaken en Klimaat aan WarmtelinQ de opdracht gegeven om die restwarmte te transporteren naar stedelijk gebied, en het daar door energiebedrijven, in dit geval Eneco, nuttig te laten inzetten voor stadsverwarming. Op termijn is het de bedoeling dat er meer bedrijven in het Rotterdamse havengebied leverancier van restwarmte worden, zodat ook de effectiviteit van het warmtenet verder kan groeien.’ Daarnaast kunnen ook andere bronnen, zoals aquathermie en geothermie het warmtenet in de toekomst gebruiken.’
In één keer goed gebouwd
‘Wij doen de basic engineering van de bovengrondse warmteoverdrachtstations (WOS)’, vervolgt Jaap. ‘We zijn nu bezig met één WOS in Den Haag en één bij het Kethelplein in Vlaardingen. Daarbij is ons uitdrukkelijk gevraagd om een ‘bouwbaar ontwerp’ aan te leveren. Dat bereik je door tijdens de basic engineering al na te denken over hoe je het kunt bouwen. Risico's uitsluiten, flexibel ontwerpen en praktische kennis inbrengen. Dat klinkt misschien vanzelfsprekend, maar in de praktijk is het best ingewikkeld. Maar wij zijn daar juist goed in. We hebben een slim en vooruitziend ontwerp gemaakt, dat ook volledig in 3D is gemodelleerd, tot aan de kleinste leidingen aan toe. Ook hebben we met de betrokken partijen regelmatig reviewmomenten, zodat we zeker weten dat het echt allemaal in één keer goed gebouwd kan worden.’
Goede samenwerking
De betrokken partijen werken goed samen. ‘WarmtelinQ hecht veel waarde aan procedures,’ vervolgt Jaap, ‘en aan een vertrouwenwekkend samenwerkingsproces. Aan de andere kant hebben we Eneco, die graag snel dóór wil bouwen. Daarin moesten wij als engineers een goede samenwerkingsmodus vinden. Bij het WOS in Den Haag moet je je voorstellen dat aan de ene kant - waar de warmte binnenkomt - WarmtelinQ zit, en aan de andere kant -vanaf de warmtewisselaar - Eneco. Daar tussenin moeten we elkaar zien te vinden, letterlijk en figuurlijk. Daarvoor hebben we wekelijks overleg.’
WarmtelinQ laat zich uitdagen
Lars Wieling werkt als Engineering Manager bij WarmtelinQ aan de project portfolio van WarmtelinQ. De diverse stakeholders in combinatie met een voor WarmtelinQ nieuwe vorm van energietransport maakt het uitdagend. ‘Het is mijn rol om namens WarmtelinQ op gestructureerde wijze de samenwerking tussen de interne en externe engineering te bewerkstelligen. Dat levert veel waardevolle nieuwe inzichten op. Het vergt daarbij ook aanpassingen in onze werkwijze. We zijn immers al zestig jaar in de basis een gastransportbedrijf en nu we in andere energiebronnen stappen, vraagt dat hier en daar om een andere aanpak.’
Snel op één lijn
‘Het project WarmtelinQ is daarvan een goed voorbeeld’, vervolgt Lars. ‘De diverse stakeholders waarmee we samenwerken hebben vaak een eigen verwachting ten aanzien van engineering. Die verwachtingen liggen niet altijd op één lijn met elkaar. Daarbij loont het om snel concreet te worden. Als je te lang ‘hoog over’ blijft hangen of juist teveel in details treedt, gaat de snelheid eruit. KH Engineering weet hier goed op te anticiperen en aan mee te werken. Wat me aanspreekt in onze samenwerking is dat we altijd in goed overleg, op basis van feiten en met alle betrokkenen snel op één lijn weten te komen over wat er concreet moet gebeuren. Ook zien we dat KH Engineering een goede vertaalslag kan maken naar de uitvoering. Dit draag bij aan het vertrouwen dat het ontwerp straks in één keer goed gebouwd wordt.’
Even wennen
Lars: ‘In het begin moesten we allemaal wel even aan elkaar wennen. WarmtelinQ werkt in de basis procedureel waar KH Engineering snel kiest voor een pragmatische aanpak. Het één sluit het ander niet uit, maar kan elkaar juist versterken. We dagen elkaar daarin op een gezonde manier uit en leren van elkaar met techniek als de verbindende factor. WarmtelinQ heeft een sleutelrol binnen de energietransitie. Dat brengt een grote verantwoordelijkheid met zich mee. Het daarvoor vereiste aanpassingsvermogen geven we in samenwerking met KH Engineering op deze manier een boost.’
‘Winning team’
Martin Kiep werkt als Project Manager bij Eneco. Ook hij vindt de samenwerking met zowel KH Engineering als WarmtelinQ prettig en soepel. ‘In een project met zoveel belanghebbenden en verschillende partijen vind ik transparantie erg belangrijk. En dat is hier zeker het geval. We informeren elkaar tijdig en werken goed samen. We hebben echt een ‘winning team’, vind ik. En dat merk je ook aan het tempo waarin we nu werken. Met de betrokken mensen heeft het projectteam van Eneco een goede klik en wij hebben ervaren dat KH Engineering echt eigenaarschap toont. Je merkt aan alles dat zij erg betrokken en gedreven zijn om er een succes van te maken. Wij waren op zoek naar een partij die van onze ideeën een passend technisch ontwerp kon maken en die hebben we in KH Engineering gevonden. Zij stralen echt uit: ‘laat het maar aan ons over, dan komt het goed’, en nog mooier is natuurlijk dat ze dat ook echt waarmaken.’
Goed werk
‘Ook op het engineeringsvlak vind ik dat KH Engineering goed werk levert’, zegt Martin. ‘Dat zie je terug in hun prima engineeringsconcept én de uitstekende werkpakketten die zij opleveren, waarmee de aannemer zó aan de slag kan. Overigens hebben we KH Engineering gevraagd om ‘owners engineering’ voor ons te doen, met andere woorden: zij gaan er in de vervolgfases van het project op toezien dat alles wordt gebouwd zoals we dat voor ogen hebben.’
Veel belanghebbenden
‘Op zich is het proces technisch niet eens complex’, stelt Jaap. ‘Het is wel een ingewikkeld project qua belanghebbenden. We hebben te maken met de overheid, die aan WarmtelinQ de opdracht heeft gegeven om dit warmtetransportnet te bouwen, met Eneco, die voor de verdeling van de warmte over de wijken gaat zorgen, en met Uniper, die eigenaar is van het gebouw waarin het Haagse WOS wordt gebouwd en verantwoordelijk zal zijn voor het beheer van de Eneco-installatie. Bovendien werken we in Den Haag middenin de stad, dus we moeten ook rekening houden met de belangen van de netbeheerder, aangezien er hoogspanningsleidingen in de grond liggen, met de HTM, omdat de tram vlak langs de leidingbrug rijdt, en met Monumentenzorg, aangezien we in een monumentaal gebouw aan het werk zijn.’
Toekomstbestendige energievoorziening
‘Het overleg en de innovatieve samenwerking verlopen in een goede sfeer’, vervolgt Jaap. ‘Onlangs hadden we de review van het basic ontwerp, waarbij we met WarmtelinQ hebben beoordeeld of het ontwerp inderdaad helemaal akkoord is. We moeten WarmtelinQ immers meenemen in een ander type ontwerp dan je voor een aardgasnetwerk zou gebruiken. Het warmtenet zal uiteindelijk leiden tot minder CO2-uitstoot in de regio. Als KH Engineering zijn wij blij met dit project, waarin we samenwerken aan een toekomstbestendige energievoorziening. Tijdens de engineering hebben we goed vooruit gedacht, zodat het eindresultaat ook echt wordt gerealiseerd zoals alle betrokkenen het voor ogen hebben. Onze inbreng, kennis en kunde worden zoals je merkt ook echt op waarde geschat, zowel door WarmtelinQ als door Eneco.’
Voor meer informatie over WarmtelinQ: https://www.warmtelinq.nl/
Voor meer informatie over Eneco: https://www.eneco.nl/
Warmteprojecten zorgen voor minder CO2-uitstoot en minder aardgas. Daarom legt Gasunie WarmtelinQ aan, een ondergrondse leiding waarmee restwarmte uit de Rotterdamse haven kan worden gebruikt om huizen en bedrijven in Zuid-Holland te verwarmen. Eneco speelt een cruciale rol in dit project door als warmtebedrijf de distributie en levering van de restwarmte te verzorgen. De leiding loopt van de Rotterdamse haven via Vlaardingen naar Den Haag.